We zweten allemaal. Maar wat als het je leven negatief beïnvloedt? Zweten is een normale manier waarop je lichaam afkoelt. Maar wanneer je zweet zonder inspanning, of wanneer je kleding nat wordt bij de minste beweging, kan dat je dagelijks leven flink beïnvloeden. Zeker nu de temperaturen stijgen, voelen veel mensen met overmatig zweten de ongemakken toenemen. Waarom zweet de één zoveel meer dan de ander? En wat kun je eraan doen?
Wat veroorzaakt overmatig zweten?
Overmatig zweten – ook wel hyperhidrose genoemd – heeft meerdere oorzaken. In veel gevallen ligt de oorzaak niet aan een slechte hygiëne, maar aan hoe jouw lichaam (of zenuwstelsel) reageert.
Primaire hyperhidrose:
Dit is een vorm van overmatig zweten zonder duidelijke lichamelijke oorzaak. Het begint vaak in de puberteit en komt meestal voor op specifieke plekken zoals handen, oksels, voeten of gezicht. Onderzoek suggereert dat het sympathisch zenuwstelsel hierbij overactief is, waardoor je zweetklieren sneller ‘aan' gaan dan nodig.
Secundaire hyperhidrose:
In dit geval is het zweten een gevolg van een onderliggende aandoening, zoals een schildklierstoornis, diabetes, infectie, overgewicht of hormonale veranderingen zoals tijdens de overgang. Ook sommige medicijnen (zoals antidepressiva of pijnstillers) kunnen zweetklieren stimuleren.
Leefstijl en externe factoren:
- Kledingkeuze: Synthetische stoffen sluiten de huid af en kunnen zweten verergeren.
- Voeding: Pittig eten, cafeïne en alcohol kunnen via het zenuwstelsel de zweetproductie stimuleren.
- Stress of angst: Psychische spanning kan het lichaam in een ‘vecht-of-vlucht' stand zetten, wat zweten triggert.
- Omgevingsfactoren: Warme dagen of slecht geventileerde ruimtes versterken de andere factoren.
Wat kun je eraan doen?
Gelukkig zijn er zowel leefstijlinterventies als medische behandelingen die kunnen helpen het zweten te verminderen – en daarmee ook het ongemak dat erbij komt kijken
Leefstijltips tegen overmatig zweten:
- Kies ademende kleding: Natuurlijke stoffen zoals katoen, linnen of bamboe helpen warmte beter af te voeren. Draag luchtige kleding in lagen zodat je kunt aanpassen.
- Let op je voeding: Beperk cafeïne, pittig eten en alcohol. Deze activeren het sympathisch zenuwstelsel en dus ook je zweetklieren.
- Blijf goed gehydrateerd: Genoeg water helpt je lichaam efficiënter afkoelen, zonder overmatige zweetreacties.
- Beheers stress: Ademhalingsoefeningen, mindfulness of yoga kunnen helpen je zenuwstelsel tot rust te brengen en stresszweten te beperken.
Medische opties tegen overmatig zweten:
- Sterkere anti-transpiranten: Producten met aluminiumchloride zijn effectiever dan gewone deodorants en remmen de zweetproductie lokaal.
- Iontoforese: Een behandeling waarbij een zwakke elektrische stroom via water het zweten op handen of voeten vermindert.
- Injecties: Spierverslappende injecties in bijvoorbeeld de oksels blokkeren tijdelijk de zenuwsignalen naar zweetklieren. Doe je deze behandeling in het voorjaar, dan kan je die wel een jaar lang plezier van hebben.
- Medicatie: Anticholinergica kunnen in ernstige gevallen de zweetproductie remmen, maar hebben soms bijwerkingen.
- Miradry: Deze behandeling maakt gebruik van microgolfenergie om zweetklieren in de oksels definitief uit te schakelen. Het is relatief veilig en langdurig effectief.
- Chirurgie (sympatectomie): Alleen in uitzonderlijke, ernstige gevallen wordt een zenuwbaan onderbroken die zweten aanstuurt.
Doorbreek het taboe
Overmatig zweten wordt vaak – onterecht – gekoppeld aan een gebrek aan hygiëne. Maar als je dagelijks bezig bent met hoe je zweet verbergt, hoe je ruikt of hoe zichtbaar je ongemak is, dan voel je je vaak alleen. Terwijl je dat niet bent. Er is hulp. En het is oké om daar gebruik van te maken.
Herken jij je in dit verhaal? Plan een oriënterend gesprek met de dokters van AAYA. De eerste stap naar minder zweten begint met erkenning, gevolgd door actie.